Su Döngüsü Nedir?

Dünya üzerinde yaşamı mümkün kılan en önemli kaynaklardan biri sudur. Su, bitkilerin büyümesi, insanların ve hayvanların hayatta kalması için gereklidir. İnsanlık, dünya dışı yaşamı ararken önce diğer gezegenlerde su olup olmadığına bakar. Bunun nedeni de yine su olmayan ekosistemlerin yaşamla bağdaşmamasıdır. Peki, hiç düşündünüz mü? Yaşamın belki de ana kaynağı olarak nitelendirilen su sürekli olarak nasıl kendini yeniliyor ve temizleniyor? İşte bunun arkasında yatan muhteşem doğa olayı, su döngüsü!

Su dünyamızda katı, sıvı, gaz olarak 3 farklı formda bulunur. Suyun bu 3 formda yer altı, yeryüzü ve atmosfer arasında geçirdiği yolculuğa ise “Su Döngüsü” diğer bir ismiyle “Hidrolojik Döngü” denir. Tabi ki suyun kendisi gibi bu döngü de yaşam için çok önemlidir. Bu sayede su temizlenir, iklimsel koşullarla orantılı olarak dünyaya dağılır ve tarımsal ve hayvansal ekosistemlerin devamlılığını sağlayarak tüm yaşamı destekler.

Dünya Su Dağılımı

Bu döngü sırasında dünyadaki toplam su miktarı değişmez. Değişen tek şey suyun bulunduğu formlardaki minik oynamalardır. Örnek vermek gerekirse; deniz seviyelerindeki artış suyun artmasından değil buzullarda katı halde ve deniz seviyesi üstünde bulunan buzların eriyerek denizlere karışmasından kaynaklanır, veya bir göl kuruduğunda oradaki su kaynağı yok olmaz buharlaşarak atmosfere geçer.

Dünya üzerinde 1,5 milyar km3’e yakın su bulunmaktadır. Bu sular yeryüzünün %70’ini kaplamaktadır. Dünya toplam su rezervinin ise %97,5’ini deniz ve okyanusları oluşturan ve kullanılamayan tuzlu sular oluşturur. Geri kalan %2,5’lik tatlı su rezervinin ise neredeyse tamamı yine insanlık tarafından kullanılamayan kutup buzulları ve buz veya su halinde yer altında bulunan su kaynaklarından oluşur.

Genel olarak kullanılabilir tatlı suyu dünyadaki tüm suya oranladığımızda ise dünyadaki suyun sadece %0,02’si insan kullanımına açıktır diyebiliriz.

Su Döngüsü Nasıl Gerçekleşir?

Su döngüsü özünde 2 temel etkenle gerçekleşir. Bunlar “güneş enerjisi” ve “yer çekimi”dir. Suyun moleküler yapısıyla birlikte bu iki etken suyun farklı formlarda dünya üzerinde hareket etmesini sağlar. Güneş enerjisiyle buharlaşan veya terleme ile atmosfere çıkan su yukarı hareket ettikçe soğur ve yoğunlaşarak bulutları oluşturur. Sonrasında yer çekimi etkisiyle tekrar dünyaya geri dönen su yine yer çekimi etkisiyle yer altına kadar iner. Bu olaylar bu şekilde binlerce yıldır devam etmektedir ve biz insanlar gezegenin işleyişini ciddi şekilde bozmadığımız takdirde binlerce yıl daha devam edecektir.

Su Döngüsü Aşamaları

Su döngüsü temelde buharlaşma, terleme, yoğuşma, yağış, yüzey akışı ve yer altı akışı şeklinde 6 aşamadan oluşur. Bu aşamalar sayesinde tam kapalı bir devreyle hiç su kaybı olmadan döngü sürekli devam eder.

1. Buharlaşma:

   Güneşten gelen ısı enerjisiyle birlikte güneş ışınlarının ulaştığı katı ve sıvı su kaynakları su buharına dönüşür. Buhar haline gelen su gaz formunda atmosfere doğru yükselir.

2. Terleme:

   Bitkiler de toprakta bulunan su moleküllerini kullanır ve terleme yoluyla boşaltım yapar. Bu şekilde bitkiler de yer yüzünde bulunan suyu gaz halinde atmosfere salarlar.

3. Yoğuşma:

   Aslında atmosferin her yerinde su buharı bulunur lakin biz sadece bulutları görürüz. Atmosferde bulunan su buharı yukarılara çıktıkça düşen sıcaklıkla soğumaya başlar. Bu şekilde soğuyan su buharı minik damlacıklara dönüşerek bulutları oluşturur.

4. Yağış:

   Bulutları oluşturan küçük su damlacıkları belirli bir büyüklüğe ulaştıklarında artık havada asılı kalamaz ve yer çekimi etkisiyle yer yüzüne düşmeye başlar. Diğer bir ismiyle yağmur yağmasıdır. Tabi atmosferdeki olaylara bağlı olarak bulutlar çok soğuyup veya aniden soğuk hava dalgasıyla karşılaşıp kar, dolu gibi şekillerde de yağış oluşturabilirler.

5. Yüzey Akışı:

   Su yağış ile yeryüzüne döndüğünde suyun bir kısmı toprağa sızar, bir kısmı ise yüzeyde akarak nehirleri, gölleri ve denizleri besler. Bu süreç, suyun yeniden denizlere ve okyanuslara ulaşmasını sağlar. Yağmurun bir kısmı toprağa sızarak yeraltı sularını besler. Bu su, toprak altında birikir ve insanlar bu suyu kuyulardan çekip kullanabilir. Yeraltındaki su, yavaşça denizlere ve nehirlere doğru akabilir ya da kaynaklar olarak yeryüzüne çıkabilir.

Sonuç

Su döngüsü, gezegenimizdeki yaşamın sürmesini sağlar. Bitkilerin büyümesi, hayvanların su bulması ve insanların içme suyu sağlaması için sürekli su hareketine ihtiyaç vardır. Ayrıca, su döngüsü sayesinde su, doğal bir şekilde temizlenir. Su buharlaştığında, kirler ve tuzlar geride kalır, böylece atmosfere sadece temiz su buharı yükselir. Ayrıca su döngüsü, iklimin düzenlenmesine ve havanın nemlenmesine de katkıda bulunur. Yeryüzündeki tüm yaşam formlarının bu döngüye bağımlı olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Su döngüsü, doğanın kendi kendini yenileyen mükemmel bir sistemidir. Bu döngü sayesinde su, gezegenimizde sürekli olarak hareket eder ve canlılar için hayati önem taşıyan bir kaynak olarak kalır. Suyun bu döngüdeki yolculuğunu anlamak, suyu ne kadar dikkatli kullanmamız gerektiğini de hatırlatır.

CarbonSmart

CarbonSmart, geliştirdiği #IoT sensörleri ile makinelerden elde ettiği verileri, kurumsal karbon ayak izi platformu ile entegre bir şekilde iletir. Bu veriler sayesinde şirketler, sera gazı emisyonlarını #ISO14064, #ISO14067, #GHG Protokolü ve #CBAM standartlarına göre hesaplayabilir, raporlama ve doğrulama yapabilir. Ayrıca, ileri yapay zeka çözümleri ile #enerji yönetimini kolaylaştırarak, kaynağında azaltım yapmaya yardımcı olur. Sizler de sağladığımız çözümleri şirketinize entegre edip yeşil dönüşümünüzü hızlandırmak istiyorsanız bizlerle iletişime geçebilirsiniz.